Đồng thời, đem lại hiệu quả trong quản lý quỹ ngân sách Nhà nước (NSNN); cải cách công tác quản lý ngân quỹ KBNN, kết hợp chặt chẽ giữa chính sách tài khoán và chính sách tiền tệ… Đó là những đánh giá, tổng kết sau 1 năm triển khai TTSPĐT giữa KBNN và 4 NHTM đưa ra tại Hội nghị tổng kết triển khai thanh toán song phương điện tử và phối hợp thu NSNN giữa KBNN và NHTM diễn ra chiều hôm nay, tại Hà Nội.

Điện tử hóa thanh toán

Từ tháng 7/2013, trở về trước công tác thanh toán giữa KBNN cấp huyện và các NHTM nơi KBNN mở tài khoản được thực hiện bằng giấy tờ. Việc giao nhận, xử lý và thanh toán giữa các đơn vị thực hiện hoàn toàn bằng thủ công. Do đó, việc tập trung các khoản thu ngân sách và thanh toán cho các đối tượng thụ hưởng mất nhiều thời gian; ngân quỹ Nhà nước bị phân tán tại các đơn vị KBNN (hơn 700 kho bạc) dẫn đến quản lý ngân quỹ chưa hiệu quả, mất nhiều công sức trong điều hành vốn giữa các đơn vị KBNN, làm giảm khả năng thanh toán của cả hệ thống kho bạc.

Nhằm khắc phục tình trạng nêu trên, KBNN đã ký kết thỏa thuận hợp tác triển khai TTSPĐT với các NHTM từ tháng 7/2013. Sau 1 năm triển khai, đến tháng 7/2014, KBNN đã cùng với 4 hệ thống NHTM gồm: NHTM cổ phần Công Thương Việt Nam (Vietinbank); NHTM cổ phần Đầu tư Việt Nam (BIDV); Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank); NHTM Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) và nhà thầu (Công ty TNHH Hệ thống thông tin FPT - FIS; Công ty Seatech) phối hợp, tập trung xây dựng và triển khai thành công hệ thống TTSPĐT và phối hợp thu ngân sách trên phạm vi toàn quốc cho hơn 700 đơn vị KBNN cấp huyện và Sở giao dịch KBNN, đồng thời triển khai TTSPĐT và phối hợp thu tại 45 đơn vị KBNN tỉnh có mở tài khoản chuyên thu tại các NHTM.

Quy trình cơ bản của hệ thống TTSPĐT và phối hợp thu ngân sách là việc điện tử hóa các giao dịch thu, chi NSNN và thanh toán của KBNN qua NHTM nơi KBNN mở tài khoản, thay thế hoàn toàn phương thức thủ công giao nhận và xử lý, thanh toán bằng chứng từ giấy trước đây giữa KBNN và NHTM nơi KBNN mở tài khoản - "Qua đó góp phần tập trung nhanh, đầy đủ và chính xác các khoản thu NSNN; đảm bảo thanh toán kịp thời, chính xác các khoản chi NSNN cho đối tượng thụ hưởng nhằm nâng cao hiệu quả quản lý quỹ NSNN. Trên cơ sở đó, ngân quỹ KBNN được tập trung về Trung ương phục vụ cho mục tiêu quản lý an toàn, hiệu quả ngân quỹ KBNN và từng bước hình thành Kho bạc điện tử, đây là mục tiêu của Chiến lược phát triển KBNN đến năm 2020. Đặc biệt, tạo điều kiện cho việc kết hợp chặt chẽ giữa các chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ hiện tại cũng như lâu dài. Đây cũng là bước tiến lớn của KBNN và NHTM trong việc tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính và tăng cường thanh toán không dùng tiền mặt”, ông Nguyễn Hồng Hà, Tổng Giám đốc KBNN cho hay.

Cải cách quy trình và thủ tục hành chính

Với việc điện tử hóa thanh toán và tăng cường khả năng kết nối với các NHTM khác, qua hệ thống TTSPĐT và phối hợp thu NSNN, các giao dịch của khách hàng cũng như công tác chi NSNN, thu nộp NSNN qua 4 hệ thống NHTM và KBNN các cấp được đẩy nhanh hơn, chính xác hơn và đơn giản, thuận tiện hơn, dù khách hàng mở tài khoản tại hệ thống NHTM khác 4 hệ thống nêu trên. Góp phần cải cách thủ tục hành chính và tăng cường công tác thanh toán không dùng tiền mặt.

Theo ông Đặng Văn Hiền, Kế toán trưởng, KBNN Hà Nội: Trước đây, để thực hiện giao dịch thanh toán với ngân hàng, các KBNN và ngân hàng phải thực hiện giao nhận chứng từ giấy kèm bảng kê thanh toán, phải nhập dữ liệu thủ công vào hệ thống kế toán cả 2 chiều đi và đến. Với quy trình thủ công này, thanh toán viên phải mất nhiều thời gian, công sức trong khâu kiểm tra, giao nhận chứng từ, thậm chí còn xuất hiện tình trạng thất lạc chứng từ và làm chậm tiến độ thanh toán giữa kho bạc và ngân hàng.

“Khi triển khai TTSPĐT các thành viên tham gia thanh toán thực hiện truyền dữ liệu thanh toán qua mạng máy tính. Thông tin từ hệ thống TABMIS tại kho bạc được truyền trực tiếp đến các NHTM và ngược lại thông qua hệ thống TTSPĐT, vì vậy thời gian giao nhận chứng từ giảm xuống, thời gian chuyển tiền thanh toán nhanh hơn, hiện tượng thất lạc chứng từ không còn”, ông Hiền nhấn mạnh.

Hiệu quả quản lý quỹ NSNN TTSPĐT và phối hợp thu góp phần điện tử hóa giao dịch và mở rộng khả năng kết nối với các hệ thống khác, từ đó đẩy nhanh quá trình tập trung các khoản thu vào NSNN; khác với việc xử lý, giao nhận và thanh toán bằng chứng từ giấy trước đây, các khoản thu nộp NSNN có thể đến KBNN qua nhiều kênh thanh toán đa dạng, dưới hình thức chứng từ điện tử, tự động và an toàn, kịp thời.

Ông Phan Xuân Tường, Kế toán trưởng KBNN Thanh Khê (KBNN TP. Đà Nẵng) cho biết: Triển khai TTSPĐT các giao dịch thu, chi qua các đơn vị KBNN được xử lý nhanh, chính xác và an toàn hơn. Các lệnh thanh toán từ KBNN được truyền trực tiếp đến ngân hàng. Trong nội bộ kho bạc, dữ liệu từ TABMIS và chương trình TTSPĐT được giao diện tự động. Do thông tin dữ liệu được điện tử hóa nên đã hạn chế các sai sót trong công tác kế toán, thanh toán.

Mặt khác, chứng từ giao dịch thanh toán được xử lý theo từng món, không phải chờ đến phiên giao dịch mới lập bảng kê gửi đi ngân hàng. Nhờ đó, các yêu cầu thanh toán, chi trả của các đơn vị được nhanh chóng hơn và khoản thu, nộp từ ngân hàng được tập trung vào ngân sách kịp thời hơn.

Bên cạnh đó, việc thực hiện giao dịch điện tử có sử dụng chữ ký số theo quy định của Luật Giao dịch điện tử, các thông tin thu NSNN từ các NHTM được đảm bảo toàn vẹn dữ liệu, bảo mật và tự động hóa trong các quy trình xử lý từ NHTM đến KBNN và các cơ quan quản lý thu NSNN, góp phần thuận lợi cho công tác tập trung, hạch toán kế toán các khoản thu NSNN kịp thời, chính xác, đảm bảo quyền lợi của người nộp thuế.

Khách hàng giao dịch, nhân dân có nhiều lựa chọn hơn về kênh thanh toán, được phục vụ nhanh hơn, hiệu quả và chính xác hơn khi giao dịch tại các NHTM về thực hiện nghĩa vụ với NSNN nói riêng, cũng như trong các giao dịch với NHTM, KBNN nói chung.

Cùng với đó, với việc hỗ trợ tập trung kịp thời, chính xác các khoản thu NSNN và chi trả, thanh toán từ NSNN cho đối tượng thụ hưởng được nhanh hơn, hệ thống TTSPĐT và phối hợp thu góp phần giúp công tác quản lý quỹ NSNN kịp thời, an toàn và hiệu quả hơn.

Ông Nguyễn Danh Lương, Phó Tổng giám đốc Vietcombank - một trong 4 đại gia ngân hàng cho biết: Đến 23/6/2014, Vietcombank đã triển khai TTSPĐT cho toàn bộ hệ thống tài khoản của KBNN mở tại Vietcombank. Hệ thống TTSPĐT và phối hợp thu ngân sách giữa KBNN và Vietcombank nói riêng và các NHTM nói chung đã được triển khai thành công trên toàn hệ thống KBNN và Vietcombank. Hệ thống TTSPĐT là một trong những hệ thống thanh toán sử dụng công nghệ điện tử trong công tác kế toán, thanh toán giữa KBNN và ngân hàng với phương thức thanh toán trực tuyến; thiết lập hệ thống tài khoản kết nối trực tuyến với tài khoản trung tâm để thực hiện quản lý tập trung nguồn thu NSNN đảm bảo tính chính xác, nhanh chóng trong thanh toán giữa KBNN và ngân hàng. Bên cạnh đó, tạo thuận lợi cho cho người nộp thuế và là cơ hội để Vietcombank mở rộng dịch vụ cung ứng cho khách hàng của Vietcombank và KBNN.

Theo Tạp chí Tài chính điện tử