Ảnh minh họa - nguồn: internet.

Cụ thể, ngày 17/8/2021, Ủy ban ban nhân dân TP. Hồ Chí Minh có Văn bản số 2729/UBND-KT ngày 17/8/2021 trình Thủ tướng Chính phủ đề nghị trung ương hỗ trợ số tiền là 27.967,9 tỷ đồng và 142.200.000 kg gạo để hỗ trợ tiền ăn, tiền thuê phòng trọ, lương thực dự kiến cho 1.580.110 hộ, với 4.740.330 người (bình quân 3 người/hộ) lao động nghèo trong thời gian thành phố thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 31/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ.

Trên cơ sở đề nghị của Bộ Tài chính (Văn bản số 9495/BTC-NSNN ngày 19/8/2021) và Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (Văn bản số 2726/LĐTBXH-BTXH ngày 18/8/2021), Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 1415/QĐ-TTg ngày 20/8/2021 hỗ trợ 130.175,67 tấn gạo cho 24 địa phương, trong đó hỗ trợ TP. Hồ Chí Minh 71.104,95 tấn gạo.

Ngày 23/8/2021, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã có Văn bản số 2804/LĐTBXH-BTXH đề nghị UBND các tỉnh, thành phố hỗ trợ kịp thời, công khai, minh bạch, đúng đối tượng, không hỗ trợ những hộ gia đình và cá nhân không có nhu cầu; việc hỗ trợ phải dựa trên nhu cầu cần thiết của người dân; không phân biệt người có hộ khẩu, hay không có hộ khẩu đang cư trú, sinh sống trên địa bàn; ưu tiên những người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, trẻ em, người khuyết tật, người cao tuổi.

Bộ Tài chính cho biết, đối với đề nghị hỗ trợ 27.967,9 tỷ đồng để dự kiến hỗ trợ 50.000 đồng/người/ngày trong thời gian 98 ngày cho 4.740.330 người lao động nghèo và 1.500.000 đồng/hộ/tháng trong thời gian 02 tháng cho các hộ nghèo. Đây là chính sách đặc thù do Ủy ban nhân dân TP. Hồ Chí Minh đề xuất.  Hiện nay,  Bộ Tài chính đã trình Thủ tướng Chính phủ đề nghị thành phố chủ động sắp xếp ngân sách địa phương và có các giải pháp huy động nguồn lực xã hội và các nguồn tài chính hợp pháp khác để thực hiện hỗ trợ người dân cho phù hợp; đồng thời, Bộ Tài chính sẽ tổng hợp kiến nghị của các địa phương để trình Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải pháp nguồn lực của NSNN và các nguồn lực tài chính hợp pháp khác để chi cho công tác phòng, chống dịch Covid-19 theo đúng Nghị quyết số 30/2021/QH15 ngày 28/7/2021 của Quốc hội.

Trên cơ sở đề nghị của UBND TP. Hồ Chí Minh về hỗ trợ 142.000 tấn gạo để cấp cho 4.740.330 người lao động nghèo gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 trong thời gian 02 tháng, theo đó Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Tài chính đã tổng hợp trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1415/QĐ-TTg ngày 20/8/2021; trong đó giao Bộ Tài chính (Tổng cục Dự trữ Nhà nước) xuất cấp 71.104,95 tấn gạo cho UBND TP. Hồ Chí Minh để cấp cho 4.740.330 người lao động nghèo gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 trong thời gian 01 tháng.

Thực hiện quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã triển khai xuất 14.549,29 tấn/71.104,95 tấn (đợt 1) để kịp thời hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng dịch bệnh.

Hiện nay, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản ngày 25/8/2021 thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái: “Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cùng với các địa phương thực hiện rà soát kỹ danh sách hỗ trợ, bảo đảm tuân thủ đúng quy định về đối tượng, nguyên tắc, phạm vi hỗ trợ, có ý kiến thẩm định làm cơ sở để Bộ Tài chính cấp tiếp số lượng gạo còn lại”.

Theo đó, sẽ căn cứ vào ý kiến thẩm định của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Tài chính (Tổng cục Dự trữ Nhà nước) sẽ cân đối, bố trí nguồn gạo để xuất cấp cho địa phương để hỗ trợ cho nhân dân gặp khó khăn do dịch bệnh Covid-19 bảo đảm đúng đối tượng, mục đích và kịp thời.

Tình hình hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động theo Nghị quyết số 68/NQ-CP

Bộ Tài chính cho biết, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 01/7/2021 về một số chính sách hỗ trợ người lao động và sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg ngày 07/07/2021 quy định về việc thực hiện một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19.

Theo báo cáo của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, nhu cầu thực hiện chính sách ước tính khoảng 26.252 tỷ đồng, trong đó ngân sách nhà nước khoảng 2.150 tỷ đồng (bao gồm cả ngân sách trung ương và ngân sách địa phương); nguồn tái cấp vốn qua Ngân hàng Chính sách xã hội khoảng 7.456 tỷ đồng; Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, Quỹ bảo hiểm xã hội, Quỹ bảo hiểm thất nghiệp khoảng 16.646 tỷ đồng.

Với nguyên tắc hỗ trợ từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương tại Nghị quyết số 68/NQ-CP, dự kiến ngân sách địa phương chi khoảng 1.520 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2021 đã được Quốc hội quyết định.

Theo báo cáo của Kho bạc Nhà nước đến ngày 25/8/2021, 50 địa phương đã thực rút tiền từ kho bạc nhà nước tổng kinh phí là 1.307 tỷ đồng để hỗ trợ cho 1.407.149 đối tượng. Bộ Tài chính đã tạm cấp bổ sung kinh phí từ ngân sách trung ương cho tỉnh Hậu Giang số tiền 3,676 tỷ đồng.

Xây dựng Nghị định thay thế Nghị định số 64/2008/NĐ-CP  

Bộ Tài chính đã có Tờ trình số 92/TTr-BTC ngày 26/5/2021 trình Chính phủ ban hành Nghị định về vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ khắc phục khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, sự cố; hỗ trợ bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo (thay thế Nghị định số 64/2008/NĐ-CP ngày 14/5/2008 của Chính phủ) và Văn bản số 8919/BTC-NSNN ngày 10/8/2021 giải trình về đối tượng áp dụng của dự thảo Nghị định theo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái tại Văn bản số 3956/VPCP-QHĐP ngày 14/6/2021 của Văn phòng Chính phủ.

Tại Thông báo số 222/TB-VPCP ngày 23/8/2021 của Văn phòng Chính phủ, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái giao Bộ Tài chính hoàn thiện dự thảo Nghị định theo hướng khuyến khích tổ chức, cá nhân và toàn xã hội tham gia vận động, tiếp nhận, phân phối nguồn đóng góp tự nguyện; cần có quy định cụ thể để triển khai thực hiện chặt chẽ, có hiệu quả, đáp ứng mục đích, ý nghĩa và yêu cầu quản lý nhà nước.

Thực hiện ý kiến kết luận của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nêu trên, Bộ Tài chính đang hoàn thiện hồ sơ xây dựng Nghị định để trình Chính phủ ban hành theo hướng bổ sung đối tượng áp dụng là các tổ chức có tư cách pháp nhân (doanh nghiệp, hợp tác xã, hội,...) tham gia vận động, tiếp nhận và phân phối nguồn đóng góp tự nguyện.